Σκεφτείτε πώς θα νιώθατε και τι θα κάνατε αν μαθαίνατε κάποιο άτομο του στενού σας κύκλου, και μάλιστα με ιδιαίτερη σημασία για σας, ήταν ιδιαίτερα στενοχωρημένο για κάτι ή είχε κατάθλιψη. Θα ξέρατε τι ακριβώς πρέπει να κάνετε; Θα νιώθατε μπερδεμένος και θα φοβόσασταν για τις ενέργειές σας, από φόβο μην το στενοχωρήσετε περισσότερο; Ναι, η απάντηση πολλές φορές είναι δύσκολη.
Πρώτα απ’ όλα, υπάρχει μεγάλη διαφορά από τη στενοχώρια για κάτι, από τα καταθλιπτικά επεισόδια και την κλινικά διαγνωσμένη κατάθλιψη. Κάθε άνθρωπος βιώνει κάτι διαφορετικό, ανάλογα την ανθεκτικότητα και τον χαρακτήρα του, οπότε και χρειάζεται μια διαφορετική προσέγγιση. Αυτά που θα διαβάσετε σε λίγο μπορούν να βοηθήσουν λίγο-πολύ σε όλες αυτές τις περιπτώσεις. Μάλιστα, πολλές φορές η στήριξη αγαπημένων προσώπων εμποδίζει τα καταθλιπτικά επεισόδια να εξελιχθούν σε κατάθλιψη όπου ίσως χρειαστεί η βοήθεια ενός ειδικού.
Κάποιος που περνάει από κατάθλιψη ή καταθλιπτικά επεισόδια έχει ακόμη την ανάγκη να επικοινωνήσει με άλλους ανθρώπους, κι ας χρειάζεται λίγο περισσότερο χρόνο για τον εαυτό του. Η διαφορά εδώ είναι ότι χάνει την ικανότητα να το κάνει διότι δεν έχει τις αντοχές να προσαρμοστεί στο κοινωνικό σύνολο που θα συναντήσει. Επιπλέον, αυτά τα άτομα νιώθουν ότι πρέπει να υιοθετήσουν ένα χαρούμενο “προσωπείο” ώστε να καταφέρουν να επικοινωνήσουν με τους άλλους χωρίς να αισθάνονται βάρος, με αποτέλεσμα η “επικοινωνία” να κουράζει έτσι τους ίδιους και να την αποφεύγουν.
Υπάρχουν πράγματα που μπορούμε να κάνουμε, χωρίς απαραίτητα να έχουμε πτυχίο ψυχολογίας. Το να αγαπάμε αυτά τα άτομα και να το δείχνουμε είναι ζωτικής σημασίας, όμως από μόνο του δεν αρκεί. Ευτυχώς, υπάρχουν τρόποι που εγγυώνται ότι μπορούμε να βοηθήσουμε και να στηρίξουμε αποτελεσματικά τα αγαπημένα μας άτομα που αντιμετωπίζουν κατάθλιψη ή καταθλιπτικά επεισόδια.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε σε τέτοια περίπτωση;
1. Μη νομίζετε ότι το να νιώθεις στενοχώρια δεν είναι εντάξει
Το ότι κάποιος δεν νιώθει χαρούμενος εκείνη τη στιγμή, δε σημαίνει ότι είναι κάτι που πρέπει να αλλάξει επειγόντως. Θυμάστε την ταινία “Τα μυαλά που κουβαλάς” (Inside Out); Η Χαρά ανακάλυψε ότι η καλύτερη ανάμνηση της Ράιλι ήταν αυτή που είχε μέσα και τη Λύπη! Ακόμα και τα αισθήματα λύπης έχουν λόγο που υπάρχουν και δεν πρέπει να τα απωθούμε, αλλά να τα αποδεχτούμε και να τα ερευνήσουμε διότι και αυτά έχουν κάτι να μας διδάξουν. Ναι, δεν πρέπει να μας καταπιούν, δεν πρέπει να μας ελέγχουν, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να τα αγνοήσουμε ή να τα διώξουμε αμέσως.
2. Μη λέτε “απλά ξεπέρασέ το”
Α, τι υπέροχη ιδέα! Πώς δεν το σκεφτήκαμε; (παύση για ειρωνεία). Θα λέγατε σε κανέναν με σπασμένο πόδι “απλά ξεπέρασέ το”; Έτσι και τώρα. Προφανώς και το πόδι θα θεραπευτεί, αλλά απαιτεί τον δικό του χρόνο, με συγκεκριμένο τρόπο και συγκεκριμένη αγωγή. Δυστυχώς, ακόμα θεωρούμε μια σωματική ασθένεια περισσότερο επείγουσα απ’ ότι μια ψυχική. Ξέρουμε ότι με το σωστό τρόπο θα ξεπεραστεί, αλλά μην το λέτε σαν να είναι αυτονόητο.
3. Μην επιμένετε ότι θα νιώσουμε καλά με αυτά που βοηθούν τους άλλους
Ναι, κάποιος άλλος ίσως αισθάνεται καλύτερα βγαίνοντας έξω στον καθαρό αέρα ή τρώγοντας το αγαπημένο του παγωτό. Ναι, μπορείτε να τα κάνετε αυτά και μαζί μας διότι θα μας δείξουν ότι μας σκέφτεστε και θέλετε να περνάτε χρόνο μαζί μας. Μη νομίζετε όμως ότι αποτελούν από μόνα τους μέτρο αντιμετώπισης ή θεραπείας. Ανάλογα με το αν μιλάμε για κατάθλιψη ή καταθλιπτικά επεισόδια, στην ανάλογη θεραπεία θα μας κατατοπίσει ο ειδικός.
4. Μην το πάρετε προσωπικά αν δε δεχτούμε κάποια συμβουλή σας
Ναι, δεν είναι και ό,τι καλύτερο να απορρίπτει κάποιος τις συμβουλές σου. Μην ξεχνάς όμως, αυτό που δουλεύει για σένα δεν δουλεύει απαραίτητα και για τον άλλον, ακόμη κι αν δεν αντιμετωπίζει κατάθλιψη. Πόσο μάλλον τώρα, όπου ένα χαρακτηριστικό της κατάθλιψης είναι ότι γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε, δεν βρίσκουμε όμως τη δύναμη και την όρεξη. Δεν μπορείς να κάνεις κάποιον να ακολουθήσει αυτό που θα πεις, οπότε μείνε απλά στο στάδιο της πρότασης και μην πιέσεις τον άλλον δείχνοντάς του ότι θα “κρατάς μούτρα” αν δεν κάνει αυτό που λες.
Δες επίσης: 8 σημάδια που δείχνουν ότι έχεις κατάθλιψη!
5. Μιλήστε μας με τον φυσιολογικό σας τρόπο
Δε χρειάζεται να δείξετε στενοχωρημένοι, να μιλάτε με λυπημένο τρόπο ή να μιλήσετε και για τα δικά σας προβλήματα ώστε να είστε “στον ίδιο τόνο” με εμάς. Δεν απαιτούμε να σταματήσει να γυρίζει ο κόσμος επειδή εμείς νιώθουμε έτσι και δεν είναι ντροπή να είστε χαρούμενοι κοντά μας, από τη στιγμή που δεν το δείχνετε επιτηδευμένα. Μην κρύβετε τα θετικά αισθήματα για χάρη μας. Απεναντίας, θα χαρούμε αν ξέρουμε ότι ένα κοντινό μας άτομο είναι ευτυχισμένο.
6. Επικοινωνήστε μαζί μας όπως με οποιονδήποτε άλλον
Θέλετε βοήθεια σε κάτι, όπως να κουβαλήσουμε τα ψώνια ή να φροντίσουμε το σκυλάκι σας; Ζητήστε το! Δεν είναι σίγουρο ότι θα δεχτούμε, όμως μη σκεφτείτε ότι πρέπει να μας αφήσετε “στην ησυχία μας” διότι αυτό πιθανόν να ληφθεί και ως απόρριψη επειδή νιώθουμε όπως νιώθουμε. Ίσως υποθέσουμε ότι θέλετε ένα πιο χαρούμενο άτομο κοντά σας και νιώσουμε ότι διώχνουμε τους ανθρώπους από κοντά μας. Συμπεριλάβετέ μας στη ζωή σας, γιατί αυτός είναι ένας καλός τρόπος να σας νιώσουμε κοντά μας χωρίς να προσελκύεται η προσοχή στο θέμα της κατάθλιψης.
7. Ρωτήστε μας τι θέλουμε από εσάς
Ναι, δεν θέλουμε να τραβάτε την προσοχή στο θέμα μας, μην το αγνοείτε κιόλας. Ρωτήστε μας τι νιώθουμε, και θα σας απαντήσουμε στο βαθμό που επιθυμούμε. Ρωτήστε μας πότε θέλουμε να περάσετε να μας δείτε και πότε θέλουμε να μείνουμε μόνοι. Ένα απλό μήνυμα όπως “Θέλω να μαθαίνω πώς είσαι, πότε θέλεις να σε παίρνω τηλέφωνο/στέλνω μήνυμα/περνάω να σε δω” ή “Θέλω να ξέρεις ότι μπορείς να με ειδοποιήσεις για οτιδήποτε θέλεις” θα μας φτιάξει τη μέρα και θα νιώσουμε στήριξη χωρίς να πνιγόμαστε.
8. Μη νομίζετε ότι είστε εσείς υπεύθυνοι για να μας “γιατρέψετε”
Αυτή άλλωστε είναι η δουλειά του ψυχολόγου. Δε χρειάζεται να είστε κανένας δόκτωρ για να μας κάνετε παρέα. Άλλωστε, οι σωστοί επαγγελματίες ΔΕΝ προσπαθούν να γίνουν φίλοι με τον θεραπευόμενο, γιατί αυτό είναι ενάντια στην επαγγελματική δεοντολογία του κλάδου. Οι φίλοι πολλές φορές δεν ξέρουν τι θα πουν και ανησυχούν ότι α κάνουν κάτι λάθος. Δεν σας περνάμε από τεστ, δεν είστε υπεύθυνοι για τη δική μας ψυχοσύνθεση, δεν θα μας θεραπεύσετε από μόνοι σας. Αυτό που μετράει είναι η παρουσία σας και η προσπάθειά σας.
Δες επίσης: 5 τρόποι να προλάβεις την κατάθλιψη!
Γενικά, να είστε ο εαυτός σας και θα το εκτιμήσουμε. Η κατάθλιψη δεν είναι κάτι εσκεμμένο, όπως εσκεμμένο δεν είναι το να σπάσεις κανένα χέρι ή να κολλήσεις κάποιο κρύωμα. Θα δείτε από τη συμπεριφορά μας τι θέλουμε και τι όχι, χωρίς απαραίτητα να έχουμε αυτή τη λίστα κατά νου, και η οποία δεν είναι δεσμευτική. Θέλουμε μόνο να μας δείχνετε ότι μας αγαπάτε κι ότι νοιάζεστε!